Ο ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΑΝΑΤΗ
Ο Νικόλαος Στεφανίδης γεννήθηκε στην Ζαγορά Πηλίου το 1812 και πέθανε στις 28-01-1901. Ο πατέρας του ονομαζόταν Δημήτριος και καταγόταν από το χωριό μας, την Αθανάτη, όπως ονομαζόταν εκείνη την εποχή (1901). Η αλήθεια είναι ότι εμείς οι νεότεροι δεν γνωρίζαμε αλλά ούτε είχαμε ακούσει κάτι για το Νίκο Στεφανίδη, που υπήρξε ο πρώτος βουλευτής της περιοχής μας μετά την απελευθέρωση από τον Τουρκικό ζυγό. Η πληροφορία για την καταγωγή του Νικόλαου Στεφανίδη έρχεται από τον επικήδειο λόγο, τον οποίο εκφώνησε ο Μιλτιάδης Ι. Δάλλας στις 28/1/1901 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Βόλου «Φωνή του Λαού», στις αρχές του Φεβρουαρίου, του 1901. Το απόκομμα της εφημερίδας εστάλη στον Δημήτρη Αγραφιώτη που το δημοσίευσε στο ιστορικό περιοδικό «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» τόμος 11ος σελ 145. Το «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» εκδίδει ο αξιολογότατος Ιστορικός συγγραφέας κ. Κώστας Σπανός, αποτελεί περιοδική έκδοση για την ιστορία της Θεσσαλίας –δύο τόμοι τον χρόνο . Εκεί γράφουν ακούραστοι ιστορικοί ευρευνητές - συγγραφείς. Το «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» το οποίο βρίσκεται σε πολλές πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του εξωτερικού, πρέπει να αποτελεί μέρος της βιβλιοθήκης μας και πηγή ιστορικής ενημέρωσης για τον καθένα μας. Για την απόκτησή του τηλεφωνήστε στο 6972460484 και 2410626016.
Είχαμε παλιά και έναν βουλευτή από δώ, απ’ το χωριό μας Στεφανή τον έλεγαν και καταγόταν από την οικογένεια Τσιάτσιου.
Μπράβο, λέω, δέκα χρόνια ψάχνω να ακούσω κάτι για τον πρώτο βουλευτή του χωριού μας.
Μετά από λίγες μέρες στο δρόμο συνάντησα την Χρυσούλα Τσιάτσιου σύζυγο του Γεωργίου Μπουζούκη:
- Είχατε κάποιον βουλευτή γνωστό στην εποχή του παπού σου;
- Ναι, είχαμε έναν Στεφανή, στην Αθήνα……
Μπουζούκη- Τσιάτσιου Χρυσούλα 07-08-06
Ένα, περίπου, μήνα πριν αποβιώσει, ο Νικόλαος Στεφανίδης προέβη σε μία χειρονομία, με την οποία απέδειξε ότι δεν είχε ξεχάσει τον τόπο καταγωγής του, την περιοχή της Αγιάς. Συγκεκριμένα, δώρισε στην νεοσύστατη βιβλιοθήκη της Δημοτικής Σχολής Αρρένων της Αγιάς πενήντα τόμους βιβλίων «των γαλλικών συνωνύμων Βαρβάτη και άλλων», θέτοντας τις βάσεις για τον εμπλουτισμό της. Το Κοινοτικό Συμβούλιο της Αγιάς, με πρόεδρο τον Αχιλλέα Γ. Ηρακλείδη5, με την υπ’ αριθ. Λθ’ (39)/18.12.1901 πράξη του, εξέφρασε την «άπειρον αυτού ευγνωμοσύνην» προς τον δωρητή, τον οποίο χαρακτηρίζει φιλόμουσο και φιλοπάτριδα, διότι, με την δωρεά του αυτή φανέρωσε τα «τα ακραιφνή φιλοπάτριδα αισθήματά του». Τέλος, προσθέτει ότι ο Νικόλαος Στεφανίδης, ως βουλευτής, υπερασπίστηκε, στη Βουλή, τα συμφέροντα της Αγιάς και της επαρχίας της6.
Το ευχαριστήριο ψήφισμα της Κοινότητας της Αγιας μάς παρέχει κάποιες πληροφορίες, πιθανόν άγνωστες (ή λησμονημένες) από άλλες πηγές. Το 1901 ήδη είχε ανεγερθεί, στην Αγιά, η Δημοτική Σχολή των Αρρένων και μία μικρή, ασφαλώς , σχολική βιβλιοθήκη. Τα σχετικά με την σχολή των Αρρένων πρέπει, τώρα, να προστεθούν στα όσα έχουμε υπόψη μας έως τώρα.7
Η σχετική πράξη του Κοινοτικού Συμβούλιου έχει ως εξής8:
«Πράξις λθ' Συνεδρίασις 19
Συνωνύμων Βαρβάτη και άλλων, και πάνυ φιλοτίμως εδωρήσατο προς την αρτισύστατον βιβλιοθήκην της άρτι ανεγερθείσης Δημοτικής των Αρρένων Αγυιάς Σχολής, δωρεά αξίας επαίνου και ευγνωμοσύνης, συμπάσης της Κοινότητος Αγυιάς διά την αυθόρμητον προθυμίαν και τον ζήλον του εριτίμου δωρητού, όπως, συντελέση εις τον πλουτισμόν της αρτισυστάτου ταύτης Βιβλιοθήκης, θεις, ούτως ειπείν, πρώτος αυτός τας βάσεις αυτής και εκδηλώσεις διά της δωρεάς του ταύτης τα ακραιφνή και φιλοπάτριδα αισθήματά του, άτινα ο αγαθός ούτος πατριώτης ιδιαζόντος τρέφει προς την πόλιν Αγυιάς, ως γειτνιάζουσαν τη γενετείρα αυτού πατρίδι9, ην πάνυ επαξίως αντιπροσώπευσεν εν τω Ελληνικώ Κοινοβούλιω, εν ω εισήλθεν ο πρώτος βουλευτής Αγυιάς, και εν τω οποίω υπ' Αυτού Πρώτου σθεναρώς επροστατεύθησαν από του Βήματος τα συμφέροντα της Αγυιάς, αριθμούσης σειράν έργων γενικών, οφειλομένων τη αυτοβούλω ενέργειά του.
Το Συμβούλιον, περιχαρώς αποδεξάμενον την δωρεάν ταύτην του αξιοτίμου κυρίου Ν. Στεφανίδου, και θεωρούν καθήκον του, ίνα εκφράση προς αυτόν εγκάρδιον ευγνωμοσύνην εαυτού και της Κοινότητος, σκεψάμενον.
Αποφαίνεται
Εκφράζει την απείρον αυτού ευγνωμοσύνην εκ μέρους της Κοινότητος Αγυιάς προς τον δωρητήν αξιότιμον κύριον κ. Ν. Στεφανίδην, κάτοικον Αθηνών, διά την δωρεάν του ταύτην προς την αρτισύστατον βιβλιοθήκην της άρτι ανεγερθείσης Δημοτικής των Αρρένων Αγυιάς Σχολής, και εύχεται, ίνα ο αγαθός ούτος και άξιος πολλών επαίνων πατριώτης διατηρή επί μάλον τα φιλάγαθα και ευνοϊκά αισθήματά του προς την Κοινότητα Αγυιάς, ήτις εισέτι θέλει ευλογεί και θέλει ευγνομονεί το αξιέπαινον όνομά του.
Ανατίθησι τω Κω προέδρω, όπως διαβιβάση το παρόν ευχαριστήριον ψήφισμά του προς τον δωρητήν της Κοινότητος Αγυιάς αξιότιμον κύριον κον Ν. Στεφανίδην, κάτοικον Αθηνών.
Εγένετο εν Αγυιά και εν τω Κοινοτικώ Γραφείω, σήμερον την δεκάτην ογδόην του μηνός Δεκεμβρίου 1900ού έτους, ημέραν Δευτέραν και ώραν 2αν μ. μ.
Ο Πρόεδρος Τα Μέλη
Ο Νικόλαος Στεφανίδης γεννήθηκε στην Ζαγορά Πηλίου το 1812 και πέθανε στις 28-01-1901. Ο πατέρας του ονομαζόταν Δημήτριος και καταγόταν από το χωριό μας, την Αθανάτη, όπως ονομαζόταν εκείνη την εποχή (1901). Η αλήθεια είναι ότι εμείς οι νεότεροι δεν γνωρίζαμε αλλά ούτε είχαμε ακούσει κάτι για το Νίκο Στεφανίδη, που υπήρξε ο πρώτος βουλευτής της περιοχής μας μετά την απελευθέρωση από τον Τουρκικό ζυγό. Η πληροφορία για την καταγωγή του Νικόλαου Στεφανίδη έρχεται από τον επικήδειο λόγο, τον οποίο εκφώνησε ο Μιλτιάδης Ι. Δάλλας στις 28/1/1901 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του Βόλου «Φωνή του Λαού», στις αρχές του Φεβρουαρίου, του 1901. Το απόκομμα της εφημερίδας εστάλη στον Δημήτρη Αγραφιώτη που το δημοσίευσε στο ιστορικό περιοδικό «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» τόμος 11ος σελ 145. Το «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» εκδίδει ο αξιολογότατος Ιστορικός συγγραφέας κ. Κώστας Σπανός, αποτελεί περιοδική έκδοση για την ιστορία της Θεσσαλίας –δύο τόμοι τον χρόνο . Εκεί γράφουν ακούραστοι ιστορικοί ευρευνητές - συγγραφείς. Το «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» το οποίο βρίσκεται σε πολλές πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του εξωτερικού, πρέπει να αποτελεί μέρος της βιβλιοθήκης μας και πηγή ιστορικής ενημέρωσης για τον καθένα μας. Για την απόκτησή του τηλεφωνήστε στο 6972460484 και 2410626016.
ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ
ΕΙΣ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΝ Εκφωνηθείς την 28ην Ιανουαρίου 1901 εν τω ναώ του Αγίου Κωνσταντίνου
ΥΠΟ ΜΙΛΤ. ΔΑΛΛΑ Εντολή των Δημάρχων της Επαρχίας Αγυιάς
ΕΙΣ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΝ Εκφωνηθείς την 28ην Ιανουαρίου 1901 εν τω ναώ του Αγίου Κωνσταντίνου
ΥΠΟ ΜΙΛΤ. ΔΑΛΛΑ Εντολή των Δημάρχων της Επαρχίας Αγυιάς
Θλιθερόν καλούμενος να εκπληρώσω καθήκον προς έξοχον συμπολίτην και τον πρώτον ελευθερωθείσης πατρίδος μου Αντιπρόσωπον, θέλω φανή λίαν τολμηρός, εάν επιχειρήσω διά της ασθενούς μου γλώσσης να σκιαγραφήσω ενώπιον της εκλεκτής ταύτης συνοδίας τον αρχαιοπρεπή άνδρα, τον έντιμον πολίτην, τον διακεκριμένον βουληφόρον, τον στωμύλον δικηγόρον, τον κάλλιστον πατέρα, την πρωτότυπον προσωπικότητα.
Αισθάνομαι και προ του νεκρού αυτού ακόμη τον σεβασμόν και την δειλίαν, την οποίαν ησθανόμην συνομιλών αυτώ. Υπήρχε τι εν τω παραστήματι, εν τω ήθει, τη φωνή και τω λόγω αυτού, το ανακαλούν τας μεγάλας εκείνας μορφάς της Αρχαιότητος. Ουδέν είχε το ταπεινόν και το σμικρόν. Και παίζων και σπουδάζων ήτο αγαθός, ευχάριστος, πρωτότυπος όσον και καυστικός και επιβλητικός.
Αλλά δεν έχει ανάγκην των εγκωμίων τινός ο Νικόλαος Στεφανίδης. Η γηραιά αύτη δρυς, ήτις μετά του Λήξαντος αιώνος συμπεριλαμβάνει, φοβούμαι, και το πνεύμα το διαπνεύσαντος κατεργασθέντας την Εθνικήν ημών Παλιγγενεσίαν, ηγωνίσθη τον αγώνα του βίου τούτου τοσούτον θαρραλέως και εμφανώς, ώστε ουδείς υπάρχει, εν Αθήναις τουλάχιστον ζήσας ή παρακολουθών την σύγχρονον Ιστορίαν, όστις δεν εγνώρισε και δεν εξετίμησε τον Νικόλαον Στεφανίδην.
Διά τούτο βραχείαι λέξεις, εφ' όσον ο παρών επιτρέπει καιρός, του μέχρι του δικαστικού Βήματος βίου αυτού, ίσως είναι αναγκαίαι και διδακτικαί διά την πολύ απέχουσαν αφ' ημών εποχήν.
Ο Στεφανίδης εγεννήθη, εν οίκω ολβιότητος και τα πρώτα φέροντος, εν Ζαγορά του Πηλίου τω 1812. Ο πατήρ αυτού Δημήτριος, καταγόμενος εκ της περικαλούς κωμοπόλεως Αθανάτης της Επαρχίας Αγυιάς, ακμαζούσης παραλλήλως τοις Αμπελακίοις διά την εμπορίαν των νημάτων, ήσκησεν επί 12ετίαν το εμπόριον τούτο εν Βιέννη, μεθ' ο ενεκατέστη εις Ζαγοράν νυμφευθείς πλουσίαν εκ της κωμοπόλεως ταύτης και ήσκει το εμπόριον των υφασμάτων μέχρι της εκκρήξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως, οπότε κατηγορηθείς ως μέτοχος της Φιλικής ταιρείας κατέφυγεν εις Σκόπελον καταλιπών τα πάντα διαρπαγέντα. Προσληφθείς δε είτα ως φροντιστής εις το διευθυνόμενον παρά του εκ Μηλεών Γρηγορίου Κωνσταντά Σχολείον των Ορφανών Αιγίνης παρέδωκε τον προκείμενον Νικόλαον εις τον Μέγαν του Γένους διδάσκαλον Νεόφυτον Δούκα παρ' ώ εμαθήτευσεν επί τριετίαν.
Τοιούτου διδασκάλου το πιστοποιητικόν παρουσιάσας ο Νικόλαος εις τον αοίδιμον Κωλέττην διωρίσθη αμέσως παρ' αυτού γραμματεύς του Επαρχείου Αιγίνης και μετά ένα μήνα δημολογιστής παρά τη Νομαρχία Ναυπλίου. Κατά την τριετή αυτόθι υπηρεσίαν αυτού ο Νικόλαος Στεφανίδης επιδοθείς επιμελώς εις Νομικάς μελέτας και ελληνικής παιδείας μεμεστωμένος προσήλθεν εις εξετάσεις διδακτορικάς και διδάκτωρ ανακηρυχθείς θριαμβευτικώς διεκρίθη ως δικηγόρος παρά τη Μικτή Επιτροπή της οποίας διεξήγαγε πλέον των 500 υποθέσεων εντίμως και ευστόχως. Εντεύθεν εστερεώθη η φήμη του τιμίου, θαρραλέου και ικανού δικηγόρου και ο Στεφανίδης εγκαταστάς εν Αθήναις ενυμφεύθη την αδελφήν του Πρυτανέως των Ελληνικών Γραμμάτων Φιλίππου Ιωάννου, μεθ' ης έσχε τρεις θυγατέρας. Η επιμέλεια ην προς την ανατροφήν των τέκνων του -κατέβαλε, το αδάμαστον αυτού θάρρος κατά τας πολιτικάς τότε ανωμαλίας, η ευθύτης και η πρωτοτυπία αυτού ως πολίτου και ως επιστήμονος περιέβαλλον δι' ιδιαιτέρας αίγλης τον Νικόλαον Στεφανίδην, Ο περαιτέρω βίος αυτού τυγχάνει, ως είρηται, εις πάντας γνωστός. Άνδρες δε ειδικοί θέλουσι βεβαίως ασχοληθεί να παραδώσωσι πιστήν εικόνα εις την μέλλουσαν γενεάν της εξόχου ταύτης φυσιογνωμίας.
Δεν θα λησμονήση όμως η Επαρχία Αγυιάς την πολλαχώς ευεργετικήν, ιδίως δε διδακτικήν, πολιτείαν του πρώτου αυτής Βουλευτού, ο το πρώτον βλέπων το φως της ελευθερίας λαός της επαρχίας Αγυιάς έστρεψε τα όμματα αυτού προς τον Νικόλαον Στεφανίδην και αυθορμήτως εκάλεσεν αυτόν εις το υψηλόν έργον της αντιπροσωπείας. Προδημοσιεύσας το αρχαίκόν αυτού πρόγραμμα κατήρχετο εις Αγυιάν και κατά την διάβασιν αυτού εκ Βόλου και εκ Λαρίσης τα πλήθη συνεκεντρούντο διά να ίδωσι και ακούσωσι τον θεσπέσιον άνδρα. Συγκινητικωτάτη υπήρξεν η στιγμή καθ’ ην υποδεχόμενος πανηγυρικώς υπό λαού διψώντος ελευθερίαν και ιεράν έχοντος συναίσθησιν των νεωστί κτηθέντων δικαίων, ο Νικόλαος Στεφανίδης προσεφώνει εν φωνή και παραστήματι αρχαϊκοίς την πατρικήν γην διά των λόγων του Ομηρικού Οδυσσέως. Ο Στεφανίδης και λόγω και έργω έθετο εν Αγυιά τας βάσεις υγιούς πολιτικής μερίδος κληθείσης απ' αυτού «αγαθής μερίδος», ήτις συνεχίζει ακόμη το έργον της πολιτικής μορφώσεως του λαού. Τον Στεφανίδη επανειλημμένως εζήτησαν οι συμπολίται του ν' αντιπροσωπεύση αυτούς, αλλ' οικογενειακαί περιστάσεις και ποιά τις απογοήτευσις εκ των γενικών, επέδρασαν τοσούτον επ' αυτού ώστε επιμόνως ηρνείτο τας υπηρεσίας του ταύτας, ουδέποτε όμως έπαυσεν αγαπών και την ιδιαιτέραν αυτού πατρίδα και παρακολουθών ενδιαφερόντως τα γενόμενα και συμβουλεύων τα δέοντα. Προ μηνός δε, μόλις μαθών την σύστασιν εν Αγυιά Λαϊκής Βιβλιοθήκης, απέστειλεν ικανά σώματα βιβλίων, εφ' ω και ανηγορεύθη παρά της Κοινότητος Αγυιάς μέγας ευεργέτης.
Τοιούτος εν σμικρογραφία γενόμενος ο Νικόλαος Στεφανίδης καταλείπει τον κόσμον τούτον εν βαθεί γήρατι παρά πάντων τιμώμενος και αγαπώμενος. Ο εκλιπών ανήρ ανήκει εις την Ιστορίαν και εις την Ελλάδα ολόκληρον. Η ιδιαιτέρα του, όμως Πατρίς σεμνηνομένη ότι καταλέγηται μεταξύ των τέκνων της και ευγνωμονούσα διά τας προς αυτήν πολύτιμους υπηρεσίας του απονέμει αυτώ τας τελευταίας τιμάς ειλικρινώς και ευλαβώς.
Αιωνία σου η μνήμη, μεγάτιμε Συμπολίτα
Ο συντάκτης της εφημερίδας είχε προτάξει το εξής αχόλιο σχετικό με τη δημοσίευση του επικήδειου, τον οποίο εκφώνησε ο Μιλτ. Δάλλας:
«Καθ' ην εποχήν η έλλειψις χαρακτήρων και σθένους, ιδία ψυχικού, κυριαρχούσιν εν τε τω ιδιωτικώ και τω δημοσίω ημών βίω, του Νικολάου Στεφανίδου, προ πολλού μη ακουομένου εκ της μακράς αυτού ασθενείας, ο θάνατος έρχεται ίνα καταστήση μάλλον αισθητήν την κατάστασιν ημών, αντιμετρών τους μίμους ημάς και ευτελείς και νάνους προς το αρχαϊκόν και υπερήφανον και υψηλόν παράστημα εκείνου. Ο Νικόλαος Στεφανίδης ανήκει εις την Θεσσαλίαν και ο μακρός αυτού βίος συνδέεται στενώς προς την Ιστορίαν αυτής. Τον δίκαιον περί αυτού έπαινον ευρίσκει ο αναγνώστης εν τω δημοσιευμένω λόγω του εξ Αγυιάς πρώην Βουλευτού κ. Μιλτ. Δάλλα ευμενώς παραχωρηθέντι ημίν κατ' αίτησιν του συντάκτου ευρισκομένου τυχαίως εν Αθήναις και παρευρεθέντος κατά την κηδείαν.
Εν άλλω φύλλω θέλομεν πραγματευθή λεπτομερώς την βιογραφίαν του Νικολάου Στεφανίδου, ίνα χρησιμεύση εις τον Ιστορικόν της Θεσσαλίας, διότι πολλά ασαφή και ασφαλή ανέγνωμεν εις τας διαφόρους της πρωτευούσης εφημερίδας, καθ' ην εκάστη είχε γνώσιν και αντίληψιν. Πάντες όμως οι γράψαντες περί αυτού την αυτήν έχουσι γνώμην περί του αρχαιοπρεπούς και εντίμου και σθεναρού χαρακτήρος του συμπολίτου μας».
Αυτά είπε ο Μιλτιάδης Δάλλας και εσχολίασεν η εφημερίδα. Εμείς οι νεώτεροι πρέπει να ψάξουμε για να βρουμε τα έργα του και να μην μείνουμε μόνο στον επικήδειο που μπορεί να έχει αλλοιώσει τον χαρακτήρα του Νίκου Στεφανίδη.
Πολλές πληροφορίες μπορούν να μας δώσουν και οι απόγονοί του, και οι εφημερίδες της εποχής του .
Μόλις ήρθε στην αντίληψή μου αυτό το άρθρο του Δ. Αγραφιώτη έψαξα να βρω την οικογένεια καταγωγής, πο πρε΄πει να σας πω ότι για χρόνια που ρωτούσα κανείς δεν εγνώριζε κάτι για τον βουλευτήν Νικόλαο Στεφανίδη ώσπου μια μέρα στην Πλάκα Μελιβοίας ο Βασίλης Ευσταθίου, που γνωρίζει πολλά ιστορικά γεγονότα της περιοχής μας γιατί θυμάται τα πάντα, και μάλιστα πολλά που του είχε πει ο πατέρας του ο Αλέξης που ήταν ο Ιστορικός στην εποχή του, μεταξύ πολλών άλλων είπε:
Αισθάνομαι και προ του νεκρού αυτού ακόμη τον σεβασμόν και την δειλίαν, την οποίαν ησθανόμην συνομιλών αυτώ. Υπήρχε τι εν τω παραστήματι, εν τω ήθει, τη φωνή και τω λόγω αυτού, το ανακαλούν τας μεγάλας εκείνας μορφάς της Αρχαιότητος. Ουδέν είχε το ταπεινόν και το σμικρόν. Και παίζων και σπουδάζων ήτο αγαθός, ευχάριστος, πρωτότυπος όσον και καυστικός και επιβλητικός.
Αλλά δεν έχει ανάγκην των εγκωμίων τινός ο Νικόλαος Στεφανίδης. Η γηραιά αύτη δρυς, ήτις μετά του Λήξαντος αιώνος συμπεριλαμβάνει, φοβούμαι, και το πνεύμα το διαπνεύσαντος κατεργασθέντας την Εθνικήν ημών Παλιγγενεσίαν, ηγωνίσθη τον αγώνα του βίου τούτου τοσούτον θαρραλέως και εμφανώς, ώστε ουδείς υπάρχει, εν Αθήναις τουλάχιστον ζήσας ή παρακολουθών την σύγχρονον Ιστορίαν, όστις δεν εγνώρισε και δεν εξετίμησε τον Νικόλαον Στεφανίδην.
Διά τούτο βραχείαι λέξεις, εφ' όσον ο παρών επιτρέπει καιρός, του μέχρι του δικαστικού Βήματος βίου αυτού, ίσως είναι αναγκαίαι και διδακτικαί διά την πολύ απέχουσαν αφ' ημών εποχήν.
Ο Στεφανίδης εγεννήθη, εν οίκω ολβιότητος και τα πρώτα φέροντος, εν Ζαγορά του Πηλίου τω 1812. Ο πατήρ αυτού Δημήτριος, καταγόμενος εκ της περικαλούς κωμοπόλεως Αθανάτης της Επαρχίας Αγυιάς, ακμαζούσης παραλλήλως τοις Αμπελακίοις διά την εμπορίαν των νημάτων, ήσκησεν επί 12ετίαν το εμπόριον τούτο εν Βιέννη, μεθ' ο ενεκατέστη εις Ζαγοράν νυμφευθείς πλουσίαν εκ της κωμοπόλεως ταύτης και ήσκει το εμπόριον των υφασμάτων μέχρι της εκκρήξεως της Ελληνικής Επαναστάσεως, οπότε κατηγορηθείς ως μέτοχος της Φιλικής ταιρείας κατέφυγεν εις Σκόπελον καταλιπών τα πάντα διαρπαγέντα. Προσληφθείς δε είτα ως φροντιστής εις το διευθυνόμενον παρά του εκ Μηλεών Γρηγορίου Κωνσταντά Σχολείον των Ορφανών Αιγίνης παρέδωκε τον προκείμενον Νικόλαον εις τον Μέγαν του Γένους διδάσκαλον Νεόφυτον Δούκα παρ' ώ εμαθήτευσεν επί τριετίαν.
Τοιούτου διδασκάλου το πιστοποιητικόν παρουσιάσας ο Νικόλαος εις τον αοίδιμον Κωλέττην διωρίσθη αμέσως παρ' αυτού γραμματεύς του Επαρχείου Αιγίνης και μετά ένα μήνα δημολογιστής παρά τη Νομαρχία Ναυπλίου. Κατά την τριετή αυτόθι υπηρεσίαν αυτού ο Νικόλαος Στεφανίδης επιδοθείς επιμελώς εις Νομικάς μελέτας και ελληνικής παιδείας μεμεστωμένος προσήλθεν εις εξετάσεις διδακτορικάς και διδάκτωρ ανακηρυχθείς θριαμβευτικώς διεκρίθη ως δικηγόρος παρά τη Μικτή Επιτροπή της οποίας διεξήγαγε πλέον των 500 υποθέσεων εντίμως και ευστόχως. Εντεύθεν εστερεώθη η φήμη του τιμίου, θαρραλέου και ικανού δικηγόρου και ο Στεφανίδης εγκαταστάς εν Αθήναις ενυμφεύθη την αδελφήν του Πρυτανέως των Ελληνικών Γραμμάτων Φιλίππου Ιωάννου, μεθ' ης έσχε τρεις θυγατέρας. Η επιμέλεια ην προς την ανατροφήν των τέκνων του -κατέβαλε, το αδάμαστον αυτού θάρρος κατά τας πολιτικάς τότε ανωμαλίας, η ευθύτης και η πρωτοτυπία αυτού ως πολίτου και ως επιστήμονος περιέβαλλον δι' ιδιαιτέρας αίγλης τον Νικόλαον Στεφανίδην, Ο περαιτέρω βίος αυτού τυγχάνει, ως είρηται, εις πάντας γνωστός. Άνδρες δε ειδικοί θέλουσι βεβαίως ασχοληθεί να παραδώσωσι πιστήν εικόνα εις την μέλλουσαν γενεάν της εξόχου ταύτης φυσιογνωμίας.
Δεν θα λησμονήση όμως η Επαρχία Αγυιάς την πολλαχώς ευεργετικήν, ιδίως δε διδακτικήν, πολιτείαν του πρώτου αυτής Βουλευτού, ο το πρώτον βλέπων το φως της ελευθερίας λαός της επαρχίας Αγυιάς έστρεψε τα όμματα αυτού προς τον Νικόλαον Στεφανίδην και αυθορμήτως εκάλεσεν αυτόν εις το υψηλόν έργον της αντιπροσωπείας. Προδημοσιεύσας το αρχαίκόν αυτού πρόγραμμα κατήρχετο εις Αγυιάν και κατά την διάβασιν αυτού εκ Βόλου και εκ Λαρίσης τα πλήθη συνεκεντρούντο διά να ίδωσι και ακούσωσι τον θεσπέσιον άνδρα. Συγκινητικωτάτη υπήρξεν η στιγμή καθ’ ην υποδεχόμενος πανηγυρικώς υπό λαού διψώντος ελευθερίαν και ιεράν έχοντος συναίσθησιν των νεωστί κτηθέντων δικαίων, ο Νικόλαος Στεφανίδης προσεφώνει εν φωνή και παραστήματι αρχαϊκοίς την πατρικήν γην διά των λόγων του Ομηρικού Οδυσσέως. Ο Στεφανίδης και λόγω και έργω έθετο εν Αγυιά τας βάσεις υγιούς πολιτικής μερίδος κληθείσης απ' αυτού «αγαθής μερίδος», ήτις συνεχίζει ακόμη το έργον της πολιτικής μορφώσεως του λαού. Τον Στεφανίδη επανειλημμένως εζήτησαν οι συμπολίται του ν' αντιπροσωπεύση αυτούς, αλλ' οικογενειακαί περιστάσεις και ποιά τις απογοήτευσις εκ των γενικών, επέδρασαν τοσούτον επ' αυτού ώστε επιμόνως ηρνείτο τας υπηρεσίας του ταύτας, ουδέποτε όμως έπαυσεν αγαπών και την ιδιαιτέραν αυτού πατρίδα και παρακολουθών ενδιαφερόντως τα γενόμενα και συμβουλεύων τα δέοντα. Προ μηνός δε, μόλις μαθών την σύστασιν εν Αγυιά Λαϊκής Βιβλιοθήκης, απέστειλεν ικανά σώματα βιβλίων, εφ' ω και ανηγορεύθη παρά της Κοινότητος Αγυιάς μέγας ευεργέτης.
Τοιούτος εν σμικρογραφία γενόμενος ο Νικόλαος Στεφανίδης καταλείπει τον κόσμον τούτον εν βαθεί γήρατι παρά πάντων τιμώμενος και αγαπώμενος. Ο εκλιπών ανήρ ανήκει εις την Ιστορίαν και εις την Ελλάδα ολόκληρον. Η ιδιαιτέρα του, όμως Πατρίς σεμνηνομένη ότι καταλέγηται μεταξύ των τέκνων της και ευγνωμονούσα διά τας προς αυτήν πολύτιμους υπηρεσίας του απονέμει αυτώ τας τελευταίας τιμάς ειλικρινώς και ευλαβώς.
Αιωνία σου η μνήμη, μεγάτιμε Συμπολίτα
Ο συντάκτης της εφημερίδας είχε προτάξει το εξής αχόλιο σχετικό με τη δημοσίευση του επικήδειου, τον οποίο εκφώνησε ο Μιλτ. Δάλλας:
«Καθ' ην εποχήν η έλλειψις χαρακτήρων και σθένους, ιδία ψυχικού, κυριαρχούσιν εν τε τω ιδιωτικώ και τω δημοσίω ημών βίω, του Νικολάου Στεφανίδου, προ πολλού μη ακουομένου εκ της μακράς αυτού ασθενείας, ο θάνατος έρχεται ίνα καταστήση μάλλον αισθητήν την κατάστασιν ημών, αντιμετρών τους μίμους ημάς και ευτελείς και νάνους προς το αρχαϊκόν και υπερήφανον και υψηλόν παράστημα εκείνου. Ο Νικόλαος Στεφανίδης ανήκει εις την Θεσσαλίαν και ο μακρός αυτού βίος συνδέεται στενώς προς την Ιστορίαν αυτής. Τον δίκαιον περί αυτού έπαινον ευρίσκει ο αναγνώστης εν τω δημοσιευμένω λόγω του εξ Αγυιάς πρώην Βουλευτού κ. Μιλτ. Δάλλα ευμενώς παραχωρηθέντι ημίν κατ' αίτησιν του συντάκτου ευρισκομένου τυχαίως εν Αθήναις και παρευρεθέντος κατά την κηδείαν.
Εν άλλω φύλλω θέλομεν πραγματευθή λεπτομερώς την βιογραφίαν του Νικολάου Στεφανίδου, ίνα χρησιμεύση εις τον Ιστορικόν της Θεσσαλίας, διότι πολλά ασαφή και ασφαλή ανέγνωμεν εις τας διαφόρους της πρωτευούσης εφημερίδας, καθ' ην εκάστη είχε γνώσιν και αντίληψιν. Πάντες όμως οι γράψαντες περί αυτού την αυτήν έχουσι γνώμην περί του αρχαιοπρεπούς και εντίμου και σθεναρού χαρακτήρος του συμπολίτου μας».
Αυτά είπε ο Μιλτιάδης Δάλλας και εσχολίασεν η εφημερίδα. Εμείς οι νεώτεροι πρέπει να ψάξουμε για να βρουμε τα έργα του και να μην μείνουμε μόνο στον επικήδειο που μπορεί να έχει αλλοιώσει τον χαρακτήρα του Νίκου Στεφανίδη.
Πολλές πληροφορίες μπορούν να μας δώσουν και οι απόγονοί του, και οι εφημερίδες της εποχής του .
Μόλις ήρθε στην αντίληψή μου αυτό το άρθρο του Δ. Αγραφιώτη έψαξα να βρω την οικογένεια καταγωγής, πο πρε΄πει να σας πω ότι για χρόνια που ρωτούσα κανείς δεν εγνώριζε κάτι για τον βουλευτήν Νικόλαο Στεφανίδη ώσπου μια μέρα στην Πλάκα Μελιβοίας ο Βασίλης Ευσταθίου, που γνωρίζει πολλά ιστορικά γεγονότα της περιοχής μας γιατί θυμάται τα πάντα, και μάλιστα πολλά που του είχε πει ο πατέρας του ο Αλέξης που ήταν ο Ιστορικός στην εποχή του, μεταξύ πολλών άλλων είπε:
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΙΟΥ 2-5-2005 ΣΕΛ 351
Είχαμε παλιά και έναν βουλευτή από δώ, απ’ το χωριό μας Στεφανή τον έλεγαν και καταγόταν από την οικογένεια Τσιάτσιου.
Μπράβο, λέω, δέκα χρόνια ψάχνω να ακούσω κάτι για τον πρώτο βουλευτή του χωριού μας.
Μετά από λίγες μέρες στο δρόμο συνάντησα την Χρυσούλα Τσιάτσιου σύζυγο του Γεωργίου Μπουζούκη:
- Είχατε κάποιον βουλευτή γνωστό στην εποχή του παπού σου;
- Ναι, είχαμε έναν Στεφανή, στην Αθήνα……
- Θέλω να μου πεις την ιστορία γι’ αυτό τον Στεφανή.
Καλοκαίρι και στην αυλή του σπιτιού της μαζί και η Μέλπω, η γειτόνισσα, είπε:
Μπουζούκη- Τσιάτσιου Χρυσούλα 07-08-06
Η Αθηνά που ήταν αδερφή του πατέρα μου μ’ έλεγε τις ιστορίες. Με την Τουρκοκρατία ήταν πλούσιοι οι Τσιατσαί αλλά η πεθερά της γιαγιάς μου Κερατσιώς, η μάνα δηλαδή του παππού μου Στέφανου ήταν πολύ τσαούσα, πολύ άξια γυναίκα είχε και ένα βουλευτή γνωστό στην Αθήνα τον Στεφανή και έτρεχε εκεί τον παππού μου που τον είχε μοναχογιό και έλεγε: πρόσεξε αν γίνει πόλεμος μην πας, να φύγεις, έχω εγώ τα μέσα να σε γλιτώσω. Έγινε ένας πόλεμος και δεν πήγε στρατιώτης ο Στέφανος τον έψαχναν, και ο Στέφανος ήταν τρυπωμένος εδώ στον Πρόδρομο μου τα’ λεγε η Αθηνά. Τρέχει η γιαγιά στον Στεφανή στην Αθήνα για να τον γλιτώσει.. Στεφανή τον έλεγαν εδώ. Ο Στέφανος Σάλεψε λίγο απ τον φόβο του. Τον γλίτωσε ο Στεφανής. Αυτή την γιαγιά – προγιαγιά μου - την έλεγαν Γκαβούκου τον άντρα της Νίκο άρα ο Νίκος αυτός μαζί με τον Νίκο Στεφανή ή Στεφανίδη ήταν πρώτα ξαδέρφια ήταν συγγενείς, είχε τα μέσα τότε, δεν είχε ανάγκη καθόλου ήταν ντερβέναγας. Μετά από χρόνια πάντρεψαν τον παππού τον Στέφανο με την Κερατσιώ που καταγόταν από την Μακρυνίτσα του Βόλου, τότε ήταν φτώχεια. Η Γκαβούκου πουλούσε ότι είχε, αμάν έλεγε η Κερατσιώ τι τα πουλάς δεν ντρέπεσαι; Τι σόι είναι η ντροπή έχει ποδάρια και περπατεί; είπε στην Κερατσιώ, μου τα’ λεγε η Αθηνά αυτά. Μετά στα απαλλοτρίωσαν τα έβγαλαν έξω στην αυλή. Δεν ξέρουμε από πού ήταν η Γκαβούκου. Δεν ξέρω να είχαμε συγγένεια με τους Παπαριζαίους.
ΝΤ: μου έκανε εντύπωση αυτό που είπες για τον Στεφανή και το ’πες μόνη σου ότι είχατε συγγενή τον Στεφανή.
Χρυσούλα: Ναι τον Στεφανή στην Αθήνα. Εδώ στο σπίτι μου είχαμε μια φωτογραφία μεγάλη με τρία ζευγάρια. Τέτοιο ντύσιμο!... κάτι καπέλα με φτερά, με βεντάλιες με μανίκια πλούσια. Αυτός ο πρώτος είναι ξάδερφος, μάλλον χάθηκε αυτή η φωτογραφία με το αντάρτικο, έμοιαζε τον μπαμπά μου.
Ν.Τ. Ο πατέρας της Χρυσούλας, Νικόλαος Τσιάτσιος, γεννήθηκε το 1905 και πέθανε το 1975. Ο παππούς της ο Στέφανος παντρεύτηκε την Κερατσιώ από την Μακρυνίτσα. Ο Στέφανος ήταν πολύ φοβητσιάρης δεν πήγε στρατιώτης στον πόλεμο με τους Τούρκους και κρυβόταν στα άρεια στον Πρόδρομο. Ακόμα και σήμερα όταν βλέπουμε κάποιον να φοβάται λέμε: Ου, χαζουΤσιάτσιου ! Ο Στέφανος γεννήθηκε περίπου το 1875 και ο πατέρας του ο Νίκος περίπου το 1845 . Αυτός ο Νίκος, προπάππος της Χρυσούλας ήταν πρώτος ξάδερφος του βουλευτή Νίκου Στεφανίδη ο οποίος κατά τα λεγόμενα του Μιλτ. Δάλλα γεννήθηκε το 1812.
Ο Δημήτρης, πατέρας του Νικολάου Στεφανίδη όταν έφυγε από το χωριό μας και παντρεύτηκε την πλούσια στην Ζαγορά, ονομάζονταν Δημήτρης Στεφάνου, ενώ στο χωριό τον έλεγαν Στεφανή, ήταν ο γιος του Στεφανή όπως έλεγαν τον Στέφανο. Με αυτό το επίθετο πήγε στην Ζαγορά Πηλίου. Σήμερα υπάρχουν και δυο άλλες οικογένειες με το επίθετο Τσιάτσιο, η οικογένεια του Δημήτρη και του Γιώργου Τσιάτσιου, μακρινοί συγγενείς ενώ βλέπουμε να υπάρχουν όλα τα ονόματα, Στέφανος, Δημήτρης, Νίκος.
Ο Γιάννης Κορδάτος στο βιβλίο του Ιστορία της Επαρχίας Βόλου και Αγιάς, Αθήνα 1960, σελ 633, 634 και στην υποσημείωση 3 της ίδιας σελίδας για τον Γαζή που πήγε στο Πήλιο να κατηχήσει στην Φιλική Εταιρία γράφει:
Στο Πήλιο κατόρθωσε να κατηχήσει μερικούς που ήταν πατριώτες και οι πιο δραστήριοι στο κάθε χωριό. Στη Ζαγορά βρήκε πρόθυμους τον πραματευτή Στεφάνου (3)
(3) Ο Στεφάνου είχε το σπίτι του εκεί που είναι τώρα του Αχ. Παραχειμώνα. Τι απέγινε αργότερα δεν ξέρουμε. Το μόνο που είναι γνωστό είναι ότι από την ζαγοριανή οικογένεια Στεφάνου κατάγεται ο Στεφανίδης που έπαιξε κάποιο ρόλο στα χρόνια του Όθωνα και θεωρούντανε τύπος αθυρόστομου και βωμολόχου.
Εδώ βλέπουμε ότι ο Στεφάνου είναι ο Δημήτρης, ο πραματευτής και αργότερα ο γιος του, Νίκος, το άλλαξε σε Στεφανίδης. Απ’ το χωριό μας έφυγε σαν ο Δημήτρης του Στεφανή, ο γιος δηλαδή του Στεφάνου και εκεί που πήγε, στην Ζαγορά είχε το επίθετο Στεφάνου, πιο εξελεγμένη εκεί η γλώσα.
Ο Γιάννης Κορδάτος στο βιβλίο του Η επανάσταση της θεσσαλομαγνησίας το 1821 έκδοσις 1983 σελ 80 γράφει: Το δειλινό ο Γαζής παίρνοντας μαζί του το Γιάννη Δήμου, που ήταν το δεξί του χέρι, τράβηξε για την Αγριά. Εκεί στο σπίτι του Χατζή Ρήγα είχαν δώσει λόγο να ανταμωθούν όλοι οι φιλικοί για να γίνει συμβούλιο. Ένας ένας είχαν έρθει όλοι με την ώρα τους. Ο Στεφάνου από τη Ζαγορά,…
Ο Γιάννης Κορδάτος στα δυό του βιβλία γράφει για τον κατηχημένο στην Φιλική Εταιρία Στεφάνου, τον καταγόμενο και γεννημένο στο χωριό Θανάτου (Αθανάτου) όπως λεγόταν εκείνη την εποχή.
ΝΤ: μου έκανε εντύπωση αυτό που είπες για τον Στεφανή και το ’πες μόνη σου ότι είχατε συγγενή τον Στεφανή.
Χρυσούλα: Ναι τον Στεφανή στην Αθήνα. Εδώ στο σπίτι μου είχαμε μια φωτογραφία μεγάλη με τρία ζευγάρια. Τέτοιο ντύσιμο!... κάτι καπέλα με φτερά, με βεντάλιες με μανίκια πλούσια. Αυτός ο πρώτος είναι ξάδερφος, μάλλον χάθηκε αυτή η φωτογραφία με το αντάρτικο, έμοιαζε τον μπαμπά μου.
Ν.Τ. Ο πατέρας της Χρυσούλας, Νικόλαος Τσιάτσιος, γεννήθηκε το 1905 και πέθανε το 1975. Ο παππούς της ο Στέφανος παντρεύτηκε την Κερατσιώ από την Μακρυνίτσα. Ο Στέφανος ήταν πολύ φοβητσιάρης δεν πήγε στρατιώτης στον πόλεμο με τους Τούρκους και κρυβόταν στα άρεια στον Πρόδρομο. Ακόμα και σήμερα όταν βλέπουμε κάποιον να φοβάται λέμε: Ου, χαζουΤσιάτσιου ! Ο Στέφανος γεννήθηκε περίπου το 1875 και ο πατέρας του ο Νίκος περίπου το 1845 . Αυτός ο Νίκος, προπάππος της Χρυσούλας ήταν πρώτος ξάδερφος του βουλευτή Νίκου Στεφανίδη ο οποίος κατά τα λεγόμενα του Μιλτ. Δάλλα γεννήθηκε το 1812.
Ο Δημήτρης, πατέρας του Νικολάου Στεφανίδη όταν έφυγε από το χωριό μας και παντρεύτηκε την πλούσια στην Ζαγορά, ονομάζονταν Δημήτρης Στεφάνου, ενώ στο χωριό τον έλεγαν Στεφανή, ήταν ο γιος του Στεφανή όπως έλεγαν τον Στέφανο. Με αυτό το επίθετο πήγε στην Ζαγορά Πηλίου. Σήμερα υπάρχουν και δυο άλλες οικογένειες με το επίθετο Τσιάτσιο, η οικογένεια του Δημήτρη και του Γιώργου Τσιάτσιου, μακρινοί συγγενείς ενώ βλέπουμε να υπάρχουν όλα τα ονόματα, Στέφανος, Δημήτρης, Νίκος.
Ο Γιάννης Κορδάτος στο βιβλίο του Ιστορία της Επαρχίας Βόλου και Αγιάς, Αθήνα 1960, σελ 633, 634 και στην υποσημείωση 3 της ίδιας σελίδας για τον Γαζή που πήγε στο Πήλιο να κατηχήσει στην Φιλική Εταιρία γράφει:
Στο Πήλιο κατόρθωσε να κατηχήσει μερικούς που ήταν πατριώτες και οι πιο δραστήριοι στο κάθε χωριό. Στη Ζαγορά βρήκε πρόθυμους τον πραματευτή Στεφάνου (3)
(3) Ο Στεφάνου είχε το σπίτι του εκεί που είναι τώρα του Αχ. Παραχειμώνα. Τι απέγινε αργότερα δεν ξέρουμε. Το μόνο που είναι γνωστό είναι ότι από την ζαγοριανή οικογένεια Στεφάνου κατάγεται ο Στεφανίδης που έπαιξε κάποιο ρόλο στα χρόνια του Όθωνα και θεωρούντανε τύπος αθυρόστομου και βωμολόχου.
Εδώ βλέπουμε ότι ο Στεφάνου είναι ο Δημήτρης, ο πραματευτής και αργότερα ο γιος του, Νίκος, το άλλαξε σε Στεφανίδης. Απ’ το χωριό μας έφυγε σαν ο Δημήτρης του Στεφανή, ο γιος δηλαδή του Στεφάνου και εκεί που πήγε, στην Ζαγορά είχε το επίθετο Στεφάνου, πιο εξελεγμένη εκεί η γλώσα.
Ο Γιάννης Κορδάτος στο βιβλίο του Η επανάσταση της θεσσαλομαγνησίας το 1821 έκδοσις 1983 σελ 80 γράφει: Το δειλινό ο Γαζής παίρνοντας μαζί του το Γιάννη Δήμου, που ήταν το δεξί του χέρι, τράβηξε για την Αγριά. Εκεί στο σπίτι του Χατζή Ρήγα είχαν δώσει λόγο να ανταμωθούν όλοι οι φιλικοί για να γίνει συμβούλιο. Ένας ένας είχαν έρθει όλοι με την ώρα τους. Ο Στεφάνου από τη Ζαγορά,…
Ο Γιάννης Κορδάτος στα δυό του βιβλία γράφει για τον κατηχημένο στην Φιλική Εταιρία Στεφάνου, τον καταγόμενο και γεννημένο στο χωριό Θανάτου (Αθανάτου) όπως λεγόταν εκείνη την εποχή.
27/01/2010
Ν.Τ. Ο Κώστας Σπανός, εκδότης του Θεσσαλικού Ημερολογίου και πρόεδρος του Ομίλου Φίλων της θεσσαλικής ιστορίας, έγραψε στο περιοδικό ΠΟΛΙΤΣΜΟΣ της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ στις 24-01-2010 Σελ. 39 και με την προφορική του άδεια σας το μεταφέρω εξ ολοκλήρου στο blogspot melivoia.
Μια δωρεά Βιβλίων του Νικόλαου Στεφανίδη στη Δημοτική Σχολή Αρρένων της Αγιάς (18.12.1900)
Ο Νικόλαος Στεφανίδης εκλέχθηκε βουλευτής της Αγιάς, στις πρώτες εκλογές μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881), μαζί με τον Ιωάννη Μοσχοβάκη, από το Κεραμίδι1. Γεννήθηκε στη Ζαγορά του Πηλίου, το 1817 και πέθανε στην Αθήνα, τον Ιανουάριο του19012. Ο πατέρας του Δημήτριος καταγόταν από την Μελίβοια (ΑΘανάτη). Για δώδεκα χρόνια έμενε στη Βιέννη, ασχολούμενος με το εμπόριο των νημάτων. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στη Ζαγορά, ασχολούμενος και πάλι με το εμπόριο, όπου και δημιούργησε την οικογένειά του. Ο Νικόλαος υπήρξε γραμματέας του επαρχείου της Αίγινας και δημολογιστής της νομαρχίας του Ναυπλίου.3
Έζησε πολλά χρόνια στην Αθήνα, ασκώντας το επάγγελμα του δικηγόρου. Εκεί νυμφεύθηκε την αδελφή του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Αθήνας Φιλίππου Ιωάννου, από την Ζαγορά, με την οποία απέκτησε τρεις κόρες. Σε ένα βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε πριν από μερικά χρόνια, συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στους γραφικούς τύπους της Αθήνας, ως αθυρόστομος.4Ένα, περίπου, μήνα πριν αποβιώσει, ο Νικόλαος Στεφανίδης προέβη σε μία χειρονομία, με την οποία απέδειξε ότι δεν είχε ξεχάσει τον τόπο καταγωγής του, την περιοχή της Αγιάς. Συγκεκριμένα, δώρισε στην νεοσύστατη βιβλιοθήκη της Δημοτικής Σχολής Αρρένων της Αγιάς πενήντα τόμους βιβλίων «των γαλλικών συνωνύμων Βαρβάτη και άλλων», θέτοντας τις βάσεις για τον εμπλουτισμό της. Το Κοινοτικό Συμβούλιο της Αγιάς, με πρόεδρο τον Αχιλλέα Γ. Ηρακλείδη5, με την υπ’ αριθ. Λθ’ (39)/18.12.1901 πράξη του, εξέφρασε την «άπειρον αυτού ευγνωμοσύνην» προς τον δωρητή, τον οποίο χαρακτηρίζει φιλόμουσο και φιλοπάτριδα, διότι, με την δωρεά του αυτή φανέρωσε τα «τα ακραιφνή φιλοπάτριδα αισθήματά του». Τέλος, προσθέτει ότι ο Νικόλαος Στεφανίδης, ως βουλευτής, υπερασπίστηκε, στη Βουλή, τα συμφέροντα της Αγιάς και της επαρχίας της6.
Το ευχαριστήριο ψήφισμα της Κοινότητας της Αγιας μάς παρέχει κάποιες πληροφορίες, πιθανόν άγνωστες (ή λησμονημένες) από άλλες πηγές. Το 1901 ήδη είχε ανεγερθεί, στην Αγιά, η Δημοτική Σχολή των Αρρένων και μία μικρή, ασφαλώς , σχολική βιβλιοθήκη. Τα σχετικά με την σχολή των Αρρένων πρέπει, τώρα, να προστεθούν στα όσα έχουμε υπόψη μας έως τώρα.7
Η σχετική πράξη του Κοινοτικού Συμβούλιου έχει ως εξής8:
«Πράξις λθ' Συνεδρίασις 19
Το Κοινοτικόν Συμβούλιον Αγυιάς
Συγκείμενον από τους Πρόεδρον Αχιλ. Ηρακλείδην και τα προσυπογεγραμμένα μέλη.
Εν τη σημερινή νομίμω αυτού συνεδρία, παραστάς ο πρόεδρος ανεκοίνωσεν εις το συμβούλιον την αξιέπαινον δωρεάν του φιλομούσου και φιλοπότριδος πρώην βουλευτού Αγυιάς αξιοτίμου κυρίου κ. Ν. Στεφανίδου, εκ 50 σωμάτων των Γαλλικών.Συνωνύμων Βαρβάτη και άλλων, και πάνυ φιλοτίμως εδωρήσατο προς την αρτισύστατον βιβλιοθήκην της άρτι ανεγερθείσης Δημοτικής των Αρρένων Αγυιάς Σχολής, δωρεά αξίας επαίνου και ευγνωμοσύνης, συμπάσης της Κοινότητος Αγυιάς διά την αυθόρμητον προθυμίαν και τον ζήλον του εριτίμου δωρητού, όπως, συντελέση εις τον πλουτισμόν της αρτισυστάτου ταύτης Βιβλιοθήκης, θεις, ούτως ειπείν, πρώτος αυτός τας βάσεις αυτής και εκδηλώσεις διά της δωρεάς του ταύτης τα ακραιφνή και φιλοπάτριδα αισθήματά του, άτινα ο αγαθός ούτος πατριώτης ιδιαζόντος τρέφει προς την πόλιν Αγυιάς, ως γειτνιάζουσαν τη γενετείρα αυτού πατρίδι9, ην πάνυ επαξίως αντιπροσώπευσεν εν τω Ελληνικώ Κοινοβούλιω, εν ω εισήλθεν ο πρώτος βουλευτής Αγυιάς, και εν τω οποίω υπ' Αυτού Πρώτου σθεναρώς επροστατεύθησαν από του Βήματος τα συμφέροντα της Αγυιάς, αριθμούσης σειράν έργων γενικών, οφειλομένων τη αυτοβούλω ενέργειά του.
Το Συμβούλιον, περιχαρώς αποδεξάμενον την δωρεάν ταύτην του αξιοτίμου κυρίου Ν. Στεφανίδου, και θεωρούν καθήκον του, ίνα εκφράση προς αυτόν εγκάρδιον ευγνωμοσύνην εαυτού και της Κοινότητος, σκεψάμενον.
Αποφαίνεται
Εκφράζει την απείρον αυτού ευγνωμοσύνην εκ μέρους της Κοινότητος Αγυιάς προς τον δωρητήν αξιότιμον κύριον κ. Ν. Στεφανίδην, κάτοικον Αθηνών, διά την δωρεάν του ταύτην προς την αρτισύστατον βιβλιοθήκην της άρτι ανεγερθείσης Δημοτικής των Αρρένων Αγυιάς Σχολής, και εύχεται, ίνα ο αγαθός ούτος και άξιος πολλών επαίνων πατριώτης διατηρή επί μάλον τα φιλάγαθα και ευνοϊκά αισθήματά του προς την Κοινότητα Αγυιάς, ήτις εισέτι θέλει ευλογεί και θέλει ευγνομονεί το αξιέπαινον όνομά του.
Ανατίθησι τω Κω προέδρω, όπως διαβιβάση το παρόν ευχαριστήριον ψήφισμά του προς τον δωρητήν της Κοινότητος Αγυιάς αξιότιμον κύριον κον Ν. Στεφανίδην, κάτοικον Αθηνών.
Εγένετο εν Αγυιά και εν τω Κοινοτικώ Γραφείω, σήμερον την δεκάτην ογδόην του μηνός Δεκεμβρίου 1900ού έτους, ημέραν Δευτέραν και ώραν 2αν μ. μ.
Ο Πρόεδρος Τα Μέλη
Αχ. Ηρακλείδης Α. Αλεξούλης
Δ. Καλλέργης
Μ. Παπουλ…»
1. Δημ. Κ. Αγραφιώτης, «Ο Νικόλαος Στεφανίδης από την ΑΘανάτη της Αγιάς, 1817-1901», Θεσσαλικό Ημερολόγιο, 11 (1987) 145.
2. Τον επικήδειό του εκφώνησε στον ναό του Αγ. Κων/νου της Αθήνας, στις 28 Ιανουαρίου 1901 ο Μιλτιάδης Δάλας, με εντολή των δημάρχων της επαρχίας της Αγιάς, βλ. Δημ. Κ. Αγραφιώτης, ό.π., σ. 145-147
3. Δημ. Κ. Αγραφιώτης, « Ο Νικόλαος Στεφανίδης..» ό.π., σ. 146
4. Χαρίλαος Πατέρας, 100… γραφικοί τύποι της παλαιάς Αθήνας, εκδόσεις «Συλλογές», Αθήνα 1999, 119-123.
5. Είναι ο πατέρας του Δημητρίου Ηαρακλείδη, βουλευτή και υφυπουργού στην κυβέρνηση του Αλέξη Παπαναστασίου 1932). Βλ. Δημ. Κ. Αγραφιώτη, « Έκθεση για τις οικονομικές υπηρεσίες της Θεσσαλίας, 27.7.1917, από τον κεντρικό ταμία της Θεσσαλονίκης, Αγιώτη Δημ. Αχ. Ηρακλείδη», Θεσσαλικό Ημερολόγιο, 7 (1984) 113, 122-124.
6. Εκλέχθηκε μόνο κατά την θ΄βουλευτική περίοδο, στις 20/12/1881. Βλ. Φοίβος Δημ. Καζάκης, Δημήτριος Αστ. Καζάκης, Βουλευτής και γερουσιαστής και οι θεσσαλοί Βουλευταί - γερουσιασταί, 1881-1946, Λάρισα 2006, 212.
7. Αρχ. Νεκτάριος Δρόσος, « Το Ελληνικό Σχολείο της Αγιάς, 1841- 1920», Θεσσαλικό Ημερολόγιο, 42 (2002) 197-208.
8. Ένα φωτοαντίγραφο της εν λόγω πράξης έθεσε στην διάθεσή μας, πριν από πολλά χρόνια, ο μακαρίτης Δημ. Κ. Αγραφιώτης, υπεύθυνος, τότε, του Ιστορικού Αρχείου της Αγιάς.
9. Εννοεί την ΑΘανάτη – Μελίβοια, γενέτειρα του πατέρα του Δημητρίου Στεφανίδη.
.. … Συνεχίζεται..
