ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΕΛΙΒΟΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ
Ο πανδέκτης γράφει ότι στις 10-10-1920 το χωριό που είχε τις ονομασίες: Αθάνατη, Αθάνατον, μετονομάζεται σε Μελίβοια – Melivoia. Εδώ πρόκειται για κάποιο λάθος που δόθηκε στην επιτροπή διότι οι ονομασίες ήταν Αθανάτη και Αθανάτου.
pandektis.ekt.gr/dspace/handle/.../169484
Επαρχία :ΑΓΙΑΣ
Province :AGIA
Αυτοδιοικητική μονάδα :Κοινότητα
Community or Municipality :Community
Κοινότητα ή Δήμος :Μελιβοίας
Name of Community or Municipality :Melivoia
Κωδικός οικισμού :42111401
Code of settlement :42111401
Παλαιά ονομασία :Αθάνατη
Old name :Athanati
Παραλλαγή παλαιάς ονομασίας :Αθάνατον
Old name (alternative) :Athanaton
Ημερομηνία μετονομασίας :10/10/1920
Date of renaming :10/10/1920
ΦΕΚ :Β66/1920
Official Journal :Β66/1920
Νέα ονομασία :Μελίβοια
New name :Melivoia
Ο Δανιήλ Φιλιππίδης και Γρηγόριος Κωνσταντάς στο έργο: «Γεωγραφία Νεωτερική περί της Ελλάδος» το 1791 το ονομάζει Θανάτου.
Ο Αργύρης Φιλιππίδης το 1815 το ονομάζει Θανάτου.
Το 1835 ο Leake το ονομάζει Θανάτου.
Το 1836 ο Ιωάννης Λεονάρδος στο Έργο: «Νεώτατη της Θεσσαλίας Γεωγραφία» το ονομάζει Θανάτου.
Το 1852 ο M.Mezieres το ονομάζει Αθανάτη.
Το 1860 ο Νικ. Μάγνης το ονομάζει Θανάτου;……
Το 1880 ο Νικ. Γεωργιάδης το ονομάζει Θανάτου.
To 1995 ο Στέφανος Ι. Κανδυλάρης έγραψε στο «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» τόμος 27, σελίδα 209-222 τις ενθυμίσεις που βρήκε γραμμένες σε διάφορα βιβλία και που έγραφαν το όνομα του χωριού.
Το 1772 η ενθύμηση το ονομάζει Θανάτου.
Το 1829 η ενθύμηση το ονομάζει Θανάτου.
Το 1851 σε επιγραφή στη μονή Αγ. Ιωάννου Θεολόγου το ονομάζει Αθανάτου.
Το 1855 ο δάσκαλος στο χωριό μας Αναγνώστης Ζαχαρού εκ ρέτζιανης το ονομάζει Αθανάτου.
Το 1877 ο δάσκαλος στο χωριό μας Αναγνώστης Δανιήλ εκ Ραψάνης το ονομάζει Αθανάτου.
Το 1877 ενθύμηση στην Καρύτσα το ονομάζει Αθανάτου.
Το 1881 κατά την απογραφή το ονομάζει Αθανάτου.
Το 1943 η ενθύμηση το ονομάζει Αθανάτη.
Μέχρι το 1981 υπήρχε πινακίδα μπροστά στο Κοινοτικό κατάστημα που έγραφε:
Κοινότητα Μελιβοίας (Αθανάτης).
Αν και τώρα τελευταία το χωριό το ονομάζαμε Αθανάτη, εν τούτοις όμως όταν βρισκόμασταν εκτός χωριού μας έλεγαν:
Απ’ Θανάτ’ είσαι; ή Θανατιώτης είσαι;
Οπότε βλέπουμε ότι αυτό το «α» πάντα να αποκόπτεται και να καταργείται κατά την προσφώνηση του ονόματος.
Ο Γιάννης Κορδάτος στην «Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγιάς» έκδοση 1960, σελ 500 γράφει: Το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής αυτής είναι το Θανάτου που παλαιότερα οι λόγιοι το γράφανε Αθανάτη και τώρα τελευταία μετονομάστηκε Μελίβοια (2). Στην υποσημείωση (2) γράφει:
Αρχικά οι σοφολογιότατοι του υπουργείου Εσωτερικών μετονομάσανε το χωριουδάκι Πολυδένδρι Μελίβοια, μα ύστερα αλλάξανε γνώμη και δώσανε το όνομα της αρχαίας Μελίβοιας στο χωριό Θανάτου, ακολουθώντας τη γνώμη του Γεωργιάδου και Wace που δεν φαίνεται να είναι σωστή.
Πάρα πολύ καλό βιβλίο αυτό του Γιάννη Κορδάτου που μας λέει για την Ιστορία της επαρχίας του Βόλου και της επαρχίας Αγιάς. Εδώ ο Κορδάτος αναφέρει το χωριό με το όνομα Θανάτου, δεν του αρέσει το όνομα Αθανάτη, αλλά και δεν του αρέσει που το χωριό έχει το καινούριο όνομα Μελιβοία, γιατί υποστηρίζει ότι η αρχαία Μελιβοία βρίσκεται σε άλλη περιοχή.
Από όλα αυτά που έγραψαν οι περιηγητές δεν είδα σε κάποιον να γράφει ότι βρέθηκε στο χωριό Θανάτου όπως το ονομάζουν, αλλά και τα γραφόμενά τους δείχνουν ότι δεν ήταν στην περιοχή μας αλλά ούτε και ρωτούσαν ανθρώπους που ζούσαν στην περιοχή μας, με λίγα λόγια όλοι τους έγραφαν από μακριά, έστω από την Αγιά ή τον Βόλο ή από τη Λάρισα ή και από την Αθήνα ακόμα.
Επομένως, πώς εμείς οι νεότεροι θα πάρουμε ως σωστά αυτά των περιηγητών και των συγγραφέων και να μην πάρουμε ως σωστότερα αυτά των ντόπιων δασκάλων και ενθυμήσεών τους; Οι δάσκαλοι αυτοί ζούσαν στο χωριό μας, ζούσαν με την ιστορία του χωριού έστω και αν αυτή ήταν προφορική, άρα αυτοί ήταν οι καλύτεροι γνώστες του ονόματος του χωριού που το έγραψαν και στην επιγραφή της Μονής Ιωάννου του Θεολόγου και στις ενθυμίσεις τους και το όνομα αυτού «ΑΘΑΝΑΤΟΥ».
Ναι, το χωριό του Αθανάτου!! Ποιος όμως είναι αυτός ο Αθάνατος που χάριν αυτού πήρε το όνομα το χωριό μας;
Ανατρέχοντας στο λεξικό στο όνομα αθάνατος γράφει:
1) Αυτός που δεν πεθαίνει ποτέ, αιώνιος.
2) Αυτός που δύσκολα ξεχνιέται, αλησμόνητος.
3) Αυτός που παραμένει στην ιστορία ένδοξος , υπέροχος.
Η προφορική ιστορία του τόπου μας, και από το στόμα του Λάκη Γκουντάρα μας αναφέρει: « εδώ στην περιοχή μας ήταν κάποιος βασιλιάς με το όνομα Φιλοκτήτης, είχε δυο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι που ήθελαν να παντρευτούν αλλά επειδή όμως αυτό δεν γινόταν ήπιαν το δηλητήριο που έφτιαχνε ο πατέρας τους και πέθαναν. Τους έφτιαξαν έναν τάφο και τους τοποθέτησαν μαζί, μέσα έβαλαν την χρυσή άμαξα του Φιλοκτήτη, που αυτή όλοι ψάχνουν για να βρουν.
Μήπως αυτή η ιστορία για τον βασιλιά της Μελίβοιας και πολλές άλλες ακούγεται σε άλλο χωριό ή μήπως τα άλλα γειτονικά χωριά έχουν κάποια ιστορία για τον Φιλοκτήτη και για την αρχαία Μελίβοια; Ασφαλώς και όχι, μόνο στο χωριό μας έχουμε τις ιστορίες για το Φιλοκτήτη και για την Μελίβοια.
Ο Φιλοκτήτης έμεινε στην ιστορία ως αθάνατος, ως αιώνιος, ένδοξος, υπέροχος αλησμόνητος και χάριν αυτού του ανθρώπου δόθηκε το όνομά του στο χωριό μας ή επειδή ήταν βασιλιάς της γειτονικής πόλης Μελίβοιας και το χωριό είχε σχέσεις με αυτή την πόλη ή ήταν ο τόπος καταγωγής του. Ο Φιλοκτήτης αναφέρεται από τον Όμηρο στον κατάλογο των πλοίων, που ο κατάλογος γράφηκε τον 6ον αιώνα π.χ. περίπου. Ο Φιλοκτήτης είναι γραμμένος στην προφορική ιστορία του τόπου, και στην γραπτή των Ελλήνων, είναι Αθάνατος και καλώς δόθηκε το όνομά του στο χωριό μας: «ΑΘΑΝΑΤΟΥ». Πριν όμως από αυτό το όνομα πιο ήταν το όνομα του χωριού; μήπως είχε το ίδιο όνομα με την πόλη Μελίβοια;
Απ’ Θανάτ’ είσαι; ή Θανατιώτης είσαι;
Οπότε βλέπουμε ότι αυτό το «α» πάντα να αποκόπτεται και να καταργείται κατά την προσφώνηση του ονόματος.
Ο Γιάννης Κορδάτος στην «Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγιάς» έκδοση 1960, σελ 500 γράφει: Το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής αυτής είναι το Θανάτου που παλαιότερα οι λόγιοι το γράφανε Αθανάτη και τώρα τελευταία μετονομάστηκε Μελίβοια (2). Στην υποσημείωση (2) γράφει:
Αρχικά οι σοφολογιότατοι του υπουργείου Εσωτερικών μετονομάσανε το χωριουδάκι Πολυδένδρι Μελίβοια, μα ύστερα αλλάξανε γνώμη και δώσανε το όνομα της αρχαίας Μελίβοιας στο χωριό Θανάτου, ακολουθώντας τη γνώμη του Γεωργιάδου και Wace που δεν φαίνεται να είναι σωστή.
Πάρα πολύ καλό βιβλίο αυτό του Γιάννη Κορδάτου που μας λέει για την Ιστορία της επαρχίας του Βόλου και της επαρχίας Αγιάς. Εδώ ο Κορδάτος αναφέρει το χωριό με το όνομα Θανάτου, δεν του αρέσει το όνομα Αθανάτη, αλλά και δεν του αρέσει που το χωριό έχει το καινούριο όνομα Μελιβοία, γιατί υποστηρίζει ότι η αρχαία Μελιβοία βρίσκεται σε άλλη περιοχή.
Από όλα αυτά που έγραψαν οι περιηγητές δεν είδα σε κάποιον να γράφει ότι βρέθηκε στο χωριό Θανάτου όπως το ονομάζουν, αλλά και τα γραφόμενά τους δείχνουν ότι δεν ήταν στην περιοχή μας αλλά ούτε και ρωτούσαν ανθρώπους που ζούσαν στην περιοχή μας, με λίγα λόγια όλοι τους έγραφαν από μακριά, έστω από την Αγιά ή τον Βόλο ή από τη Λάρισα ή και από την Αθήνα ακόμα.
Επομένως, πώς εμείς οι νεότεροι θα πάρουμε ως σωστά αυτά των περιηγητών και των συγγραφέων και να μην πάρουμε ως σωστότερα αυτά των ντόπιων δασκάλων και ενθυμήσεών τους; Οι δάσκαλοι αυτοί ζούσαν στο χωριό μας, ζούσαν με την ιστορία του χωριού έστω και αν αυτή ήταν προφορική, άρα αυτοί ήταν οι καλύτεροι γνώστες του ονόματος του χωριού που το έγραψαν και στην επιγραφή της Μονής Ιωάννου του Θεολόγου και στις ενθυμίσεις τους και το όνομα αυτού «ΑΘΑΝΑΤΟΥ».
Ναι, το χωριό του Αθανάτου!! Ποιος όμως είναι αυτός ο Αθάνατος που χάριν αυτού πήρε το όνομα το χωριό μας;
Ανατρέχοντας στο λεξικό στο όνομα αθάνατος γράφει:
1) Αυτός που δεν πεθαίνει ποτέ, αιώνιος.
2) Αυτός που δύσκολα ξεχνιέται, αλησμόνητος.
3) Αυτός που παραμένει στην ιστορία ένδοξος , υπέροχος.
Η προφορική ιστορία του τόπου μας, και από το στόμα του Λάκη Γκουντάρα μας αναφέρει: « εδώ στην περιοχή μας ήταν κάποιος βασιλιάς με το όνομα Φιλοκτήτης, είχε δυο παιδιά, ένα αγόρι και ένα κορίτσι που ήθελαν να παντρευτούν αλλά επειδή όμως αυτό δεν γινόταν ήπιαν το δηλητήριο που έφτιαχνε ο πατέρας τους και πέθαναν. Τους έφτιαξαν έναν τάφο και τους τοποθέτησαν μαζί, μέσα έβαλαν την χρυσή άμαξα του Φιλοκτήτη, που αυτή όλοι ψάχνουν για να βρουν.
Μήπως αυτή η ιστορία για τον βασιλιά της Μελίβοιας και πολλές άλλες ακούγεται σε άλλο χωριό ή μήπως τα άλλα γειτονικά χωριά έχουν κάποια ιστορία για τον Φιλοκτήτη και για την αρχαία Μελίβοια; Ασφαλώς και όχι, μόνο στο χωριό μας έχουμε τις ιστορίες για το Φιλοκτήτη και για την Μελίβοια.
Ο Φιλοκτήτης έμεινε στην ιστορία ως αθάνατος, ως αιώνιος, ένδοξος, υπέροχος αλησμόνητος και χάριν αυτού του ανθρώπου δόθηκε το όνομά του στο χωριό μας ή επειδή ήταν βασιλιάς της γειτονικής πόλης Μελίβοιας και το χωριό είχε σχέσεις με αυτή την πόλη ή ήταν ο τόπος καταγωγής του. Ο Φιλοκτήτης αναφέρεται από τον Όμηρο στον κατάλογο των πλοίων, που ο κατάλογος γράφηκε τον 6ον αιώνα π.χ. περίπου. Ο Φιλοκτήτης είναι γραμμένος στην προφορική ιστορία του τόπου, και στην γραπτή των Ελλήνων, είναι Αθάνατος και καλώς δόθηκε το όνομά του στο χωριό μας: «ΑΘΑΝΑΤΟΥ». Πριν όμως από αυτό το όνομα πιο ήταν το όνομα του χωριού; μήπως είχε το ίδιο όνομα με την πόλη Μελίβοια;
Γιάννης Γάλλος του Στεφάνου.
Άγιος Νικόλαος Κρήτης 31-3-2010
e-mail gallos@hol.gr, and jsgallos@gmail.com
Σχετικά με την ονομασία του χωριού μας, ο πατέρας μου Στέφανος Γάλλος του Ιωάννου (Γιαννακούλας), που ήταν στην Αμερική περίπου 20 χρόνια και διάβαζε ένα βιβλίο σχεδόν την ημέρα, μου έλεγε ότι αυτή προήρθε από το σώμα των Αθανάτων του Ξέρξη όταν αυτοί εισέβαλαν στην Ελλάδα και είχαν στρατοπεδεύσει στην περιοχή μας. Πολλοί από αυτούς λόγω ασθενειών πέθαναν και όπως μου έλεγε υπάρχουν πάρα πολλά μνήματα στη Μαλάτη και αλλού.
