Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

ΨΩΡΑΣ ΚΑΙ ΓΩΓΟΣ ΚΑΙ Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ. - ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΥΚΛΕΙΑ ΤΣΙΑΠΑΝΟΥ-ΠΛΑΤΣΑ


   Ν.Τ Η Ευρύκλεια Πλατσά ήταν πρώτα ξαδέρφια με τον παππού μου από την μάνα μου Χαρίκλεια Τσιντσιράκου- Τσιαπάνου. Είχαν ένα σπίτι, το Τσιαπανέϊκο, που ήταν χωρισμένο με τσιατμάδες. Τσιατμάδες ήταν ξύλα από τα δύο μέρη του υπο κατασκευή τοίχου και στη μέση γέμιση με πέτρες, ή λάσπη με άχυρα. Εδώ γεννήθηκαν οι περιβόητοι Τσιαπαναί που αλληλοσκοτώθηκαν, και ύστερα πήγαν μερικοί πάνω στην Γκορτσιά, εκεί που είναι το σπίτι του Αντώνη Γκουντάρα του Δημητρίου.
   Η γειτονιά αποτελούνταν από το σπίτι του Στέφανου Ευθυμίου, του Ψώρα, και του Γώγου που πήρε σώγαμπρο τον περιβόητο Βασίλη Γκαλιάκη με την ιστορία στην πλάτη του.
Μέσα από τις ιστορίες αυτές μπορεί ο καθένας να δει ιστορικά, λαογραφικά και άλλα γεγονότα και να βγάλει τα συμπεράσματά του. Ένα είναι σίγουρο, ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Εμείς μεγαλωμένοι σε μια μικρή κοινωνία που ήταν και είναι φτωχή σε υλικά αγαθά, παρατηρόντας, πρώτα τους γύρω μας και ύστερα την άλλη κοινωνία, μπορούμε να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας. Τίποτα δεν είναι τυχαίο σ' αυτήν την κοινωνία που ζούμε, όλα είναι φτιαγμένα να πάνε όπως το νερό στ' αυλάκι.

Ευρύκλεια Πλατσά –Τσιαπάνου 14-4-06
Ψώρας-Γώγος (χάθηκαν τα επίθετα)
   Η Ευρύκλεια Πλατσά πάντα βρίσκονταν στην αυλή του σπιτιού της και μιλούσε με όποιον και αν περνούσε απ' το δρόμο. Πολλές φορές σταματούσα εκεί και συζητούσαμε για πολύ χρόνο. Αλλά και όταν πέθανε εκεί μπροστά από το σπίτι της συναντηθήκαμε, την κατέβασε η νεκροφόρα, και γω έπρεπε να την πάω μέχρι μέσα στο σπίτι της και να την αποχαιρετήσω. Πολλές ώρες συζητήσαμε.

Ν.Τ Εδώ στου Δαλδά το σπίτι έμεινε κάποιος Ψώρας...


  Ευρ.  Ο Χαρίλαος Ψώρας πήρε την Μανθέτα, απ’ την Αγιά ήταν, γιατί τώρα με την κατάσταση (εμφύλιο) βρήκα την Λένη στην Αγιά και μου λέει:
- Είμαι η Λένη η Μανθέταινα.
Μουρή, είχαμε και την Σταυρούλα, λέω, την Μανθέτα και αυτή η Σταυρούλα την «έκαψε» την Μαρία την Ψώραινα που την είχε πεθερά και μάλωναν. Η Μαρία Ψώρα είχε γιο τον Χαρίλαο που πήρε την Σταυρούλα Μανθέτα από την Αγιά και δεν παιδοκόμησε. Καμιά φορά, έφερε αυτού ο Ψώρας τον Σαμπάν (Γιάννη Δαλδά) που γέννησε σ’ αυτό  το σπίτι την Σοφία και τον Βασίλη, τα  άλλα παιδιά τα έφερε από σιαπάν αυτού που έμειναν οι Νταλνταί (στην Γκορτσιά). Η Μαρία η Ψώραινα είχε χαζομάρα τρανή:
-  Άχ καημένη Αναστασιά που φυλάς την Κερασιά και σκανιάζεις τα παιδιά, τραγουδούσε την Τασιώ. Δεν το ’τρωγαν γλυκό με την Τασιώ την Γωγούλιου, που έλεγαν Γιάννη τον άντρα της και πήρε σώγαμπρο τον Βασίλη Γκαλιάκη.

   Τον Θυμήθηκες του παλιό τον Βασίλη Γκαλιάκη, που είχε την Ευανθία  την Κατίνα, τον Θανάση. Αλλά που να τους θυμηθείς αφού εγώ ήμουν κορίτσι. Έφτιαξαν ένα φούρνου αφτού και η Βανθία γρατσανούσε, ο μικρός ξέρεις πως θα θυμάται; Τώρα γιατί δεν θυμούμαι; Η Κατίνα θα τα θυμάται, τώρα στραβώθηκε, την βρήκε στραβωμάρα. Έρχονταν εδώ, γιατί τώρα έχουν  κεράσια και έλεγε :
 -Γίγκαν τα κεράσια;
Γίγκαν και δεν γίγκαν, τώρα τα τρώει η Βρίκλου, λέω και ας μήν μπορώ να ανεβώ αυτού πάνω.

Ευρύκλεια Πλατσά –Τσιαπάνου 14-4-06
Ο Στέφανος Θύμνιος πήγε στην Αμερική

  Το σπίτι του Στέφανου Ευθυμίου και της Ανθέμος, το κατασκεύασε όταν ήρθε από την Αμερική. Τώρα το έχει ο εγγονός του Στέφανος και το άλλο μισό το αγόρασε κάποιος από την Λάρισα.

   Ευρ. Αυτό το οικόπεδο που αγόρασε ο Στέφανος Θύμνιος ή Ευθυμίου ή Γκούμας και το έφτιαξε σπίτι ήταν οικόπεδο της Μαρίας  Ψώραινας. Ο Στέφανος της Ανθέμος το αγόρασε όταν ήρθε από την Αμερική. Το ’φτιασε καινούργιο αυτού, καημένε, και το δώρ’ζαν και χοροπατούσαμε αυτού απάν’. Αυτά τα καινούργια, που γίγκαν, ήταν ούλα Αμερικάν’κα. Αυτό, απ’ έξω το ’φτιαξε ο Γιάννης Μαντήλας, και τώρα αυτό το ντουβάρι θα πέσει. Όπως είναι τώρα ήταν το σπίτι και τότε που το είχε ο Ψώρας. Ο Γιάννης Δαλδάς ή Μαντήλας πήγε δύο φορές στην Αμερική και επέστρεψε πάλι.


Ευρύκλεια Πλατσά –Τσιαπάνου 14-4-06 
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

   Ετούτα εδώ πίσω από το σπίτι μου ήταν μπαχτσέδια και περνούσα από δω πίσω  και έβγαινα πέρα στ’ Γκουβάνη, στου γιατρού και πάαινα στην Γιαγιά μου. Τα Τσιαπανέικα σπίτια είχαν ούλα τσιατμάδες και είχαν τρύπες οι Τσιατμάδες.
 Στο Δημότσιο είχαν οι Αντριτσαί μια κερασιά και η Καλλιόπη Τσιάπανου, που κατάγονταν από την Ζαγορά του Πηλίου, που είχε τον Τάσιο άντρα, αδερφός του πατέρα μου, έπεσε απ’ το κλωνάρι και στραβώθηκε, δεν ματά ξυστραβώθηκε, είχε παιδιά τον Γιώργο, Σταύρο, μια Πολυξένη θυγατέρα που πέθανε γι’ αυτό ο Γιώργος Τσιάπανος είπε το κορίτσι του Πολυξένη. Όταν γεννούσε η Χρυσή του Γιώργου, κάπου πήγε η Καλλιόπη, η πεθερά της. 
- Που πήγες μουρή, φώναζε η Χρυσή την Καλλιόπη.
- Έλα Βρίκλου πιθαίνου όχ! όχ.» πήγα και γω άνοιξα την πόρτα.
- Πιάσεμε Βρίκλου έλεγε. Πηγα κι γω άνοιξα του πιστιμάλ’ κι έπισι κατάϊ ου Ρούλης, τον θυμήθηκες τον Ρούλη;
Ν.Τ. Ναι τον θυμήθηκα, σκοτώθηκε στην Λάρισα, τον χτύπησε κάποιο αυτοκίνητο ενώ αυτός ήταν με το ποδήλατο.
Ευρύκλεια: Πήγα και στου Ρούλη το σπίτι, κοιμήθηκα και εκεί.
Πέθανε ο παλιός ο Κόσμος ποιον να πούμε, τώρα, να μάθουμε;
Η μάκου η Κατερίνη (γιαγιά μου, του Σταύρου) άμα πάαινα στο σπίτι..  μην πεισμώνεις σαν να πάαινα να την κλέψω ….
Τον παππού μου τον έλεγαν Δημήτρη, εδώ πρέπει να κάθονταν.
Ν.Τ Tον θυμάσαι εσύ;
Βρίκλεια: Α, κι συ μην Χαζουκουβεντιάζ!… που να τον θυμάμαι τον παππού; Τον παππού μου Θανάση  Σακαρέτσιο τον θυμούμαι, τον Αριστείδη Σακαρέτσιο, αδερφό της μάνας μου τον θυμούμαι. Εδώ πρέπει να έμειναν και οι άλλοι Τσιαπαναί, από δω έφυγαν οι Κακαί (Τσιαπαναί) και πήγαν εκεί πάνω.

   Το όρθιο σπίτι είναι από τους απογόνους του Γιώργου ή Τζιόλα Τσιάπανου, ενώ το πεσμένο από τους απογόνους του αδερφού του, Τάσιου Τσιάπανου.

 
Ευρύκλεια Πλατσά –Τσιαπάνου 14-4-06 

Όταν παντρεύκα θυγατέραμ' μ’ έλεγε η μάναμ'…
Πως τον πήρες μουρή μάναμ, έλεγα γω. Τόσο μας πυρετούσε (έφτανε το μυαλό)  εκεί που καθουμέστουν το χ'μώνα για να ξιχνούμε την φτώχεια μας, καφούτσες εψηνάμε και ετρουγάμι στ'ν παραστιά. Ο πατέρας μου πάει στην Αγιά και μας αγόρασε μασιά και όταν χαλάσαμε το σπίτι την πήρε ο Γιώργος εδώ από παν, την βλέπω και τώρα, την έχει στο σπίτι του, τι την θέλω γω, τι να σκαλίσου;
- Όταν τον πήρα μανάριμ' ξέρ'ς τι λογιός ήταν; Να τουν πιεις στο ποτήρι.
Σε τρέλανα έλεγα ο Παππούς ο Τσιώλας την μάναμ' (ήταν πολύ όμορφος). 
- Όταν ήμασταν κορίτσια, και μ' έφεραν εδώ είχαμε και τα κάγκελα, αχ έλεγα που να πάω εδώ μέσα, έφεραν και την μανιά Καλλιόπη.
 Η μάναμ' και η Καλλιόπη ήταν καλύτερα και απ' αδερφές… Η Κατερίνη , η γιαγιά σου, μάλωνε την Καλλιόπη γιατί έδωσε ζαρζαβάτια την μάνα μου. Και τα ακούει η μάναμ, άντε ρε ήταν η ουρδού αλλά ήταν και τούτη ακόμα παλαβότερη. Και πιαν έναν καυγά.. εγώ ήμουν λιανοκόρ'τσο. Τα θυμούμαν, όμως τώρα δεν τα θυμάμαι.
Ν.Τ εσείς δεν βάζατε ζαρζαβάτια;
- Δεν ξέρω.
   Παλιο ουρδάδες, έλεγε, θα σε φτιάσου ζαρζαβάτια και θα στα φέρου πάλι, ουρδού... Δεν έχετε το νου σας, χαλιαρέ, σας πιαν του χαλ κι βγάνεται αφριά απ' του στόμα. Την είδα και γω, κορίτσι ήμουν, έπεσε καταεί, ποια είσαι συ λέει; Φοβήθηκα και ήρθα και είπα την μάναμ που την έτριψε η μάναμ και την έβαλε μέσα στο σπίτι.
ΤΕΛΟΣ..... προς το παρόν,  αλλά θα συνεχιστεί γιατί υπάρχουν και άλλα για τις οικογένειες που σήμερα δεν είναι δυνατόν να βρεθούν και να γραφούν. Αυτή ήταν μια ολοκληρωμένη συζήτηση, παρ' όλο μικρή, χωρίς να παραλείψω τίποτα.



ΚΑΝΕΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ-ΑΡΙΣΤΕΡΑ- ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ melivoia1. ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ- ΕΜΦΥΛΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΥΣ ΓΕΝΙΚΑ.

  ΣΤΕΙΛΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΓIΑ ΝΑ ΜΠΟΥΝ ΣΤΟ BLOG melivoia και melivoia1.  Κάθε φωτογραφία θα περαστεί εκεί που πρέπει. Χρειαζόμαστε φωτογραφίες όλων αυτών που σκοτώθηκαν στους πολέμους, αυτών που πήγαν στην Αμερική παλαιά, αυτών που βρίσκονται σήμερα σε διάφορα μέρη του κόσμου και έχουν καταγωγή από Μελίβοια, φωτό από διάφορες εκδηλώσεις, βίντεο διάφορα. Στο e-mail nikostsintsirakos@yahoo.gr